NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ كَثِيرٍ
حَدَّثَنَا
سُفْيَانُ
حَدَّثَنِي
بُكَيْرُ بْنُ
عَطَاءٍ عَنْ
عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ يَعْمَرَ
الدِّيلِيِّ
قَالَ
أَتَيْتُ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ وَهُوَ
بِعَرَفَةَ
فَجَاءَ
نَاسٌ أَوْ
نَفَرٌ مِنْ
أَهْلِ
نَجْدٍ
فَأَمَرُوا
رَجُلًا
فَنَادَى رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
كَيْفَ
الْحَجُّ
فَأَمَرَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
رَجُلًا
فَنَادَى
الْحَجُّ
الْحَجُّ يَوْمُ
عَرَفَةَ مَنْ
جَاءَ قَبْلَ
صَلَاةِ
الصُّبْحِ
مِنْ لَيْلَةِ
جَمْعٍ
فَتَمَّ
حَجُّهُ
أَيَّامُ مِنًى
ثَلَاثَةٌ
فَمَنْ
تَعَجَّلَ
فِي يَوْمَيْنِ
فَلَا إِثْمَ
عَلَيْهِ
وَمَنْ تَأَخَّرَ
فَلَا إِثْمَ
عَلَيْهِ
قَالَ ثُمَّ أَرْدَفَ
رَجُلًا
خَلْفَهُ
فَجَعَلَ
يُنَادِي
بِذَلِكَ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
وَكَذَلِكَ
رَوَاهُ مِهْرَانُ
عَنْ
سُفْيَانَ
قَالَ
الْحَجُّ
الْحَجُّ
مَرَّتَيْنِ
وَرَوَاهُ
يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ
الْقَطَّانُ
عَنْ
سُفْيَانَ
قَالَ
الْحَجُّ
مَرَّةً
Abdurrahman b.Ya'mur
ed-Deyl(em)î'den; demiştir ki:
Nebi (S.A.V.) Arafat'ta
iken yanına varmıştım. Necid halkından da bazı kimseler ^Yahut bir grup-
geldiler. (İçlerinden) birine (Hz. Nebi'e hacla ilgili sorular sormasını)
emrettiler. (O da) Resûlullah (S.A.V.)'e, (Arafat'ta vakfeye yetişemeyen
kimsenin) hacc(ı) nasıldır? diye sordu. Resûlullah (S.A.V.) de birisine
emretti. (O adam da aldığı emre uyarak)
"Hac, hac, Arafe
günü (vakfe yapmak) demektir, kim Müzdelife gecesi sabah olmadan (Arafat'a)
gelirse haccı tamdır. Minâ günleri üçtür, kim acele eder de iki gün de
(Mekke'ye dönerse) ona bir günah yoktur. (Minâ'da) geciken de günahkâr
olmaz" diye yüksek sesle bağırdı. Sonra (o bağıran adamın) arkasından bir
başka adam gönderdi. O da aynı şeyleri yüksek sesle ilân etmeye başladı.
Tirmizî, hac, tefsir sure;
İbn Mace, menâsik; Nesai, menâsik, Ahmed b. Hanbel IV, 309-310, 335; Beyhakî,
es-Sünenu'l-kübrâ, V, 116; Hâkim, el-Müstedrek, I, 464; İbn Hıbbân, Sahih, VI,
76.
Ebû Dâvûd dedi ki: Bu
hadisi Mihrân da Süfyân'dan (hac kelimesini) -iki-defa tekrarlayarak-
"Hac, hac (Arafat'ta durmaktır)" dedi, (şeklinde) rivayet etti. Yahya
b. Safd el-Kattân ise Süfyân 'dan (hac kelimesini) bir kerre (söyleyerek)
"hac (Arafat'ta durmaktır) ded”, (şeklinde rivayet etti).
İzah:
Mina günlerinden
maksat, kurban bayramının 2, 3, 4 üncü günleridir.Bir başka tâbirle
Zilhicce'nin 11, 12, 13 üncü günleridir. Bayramın ilk günü (10
Zilhicce) yalnızca Akabe cemresine yedi taş atılır. Diğer iki cemereye taş
atılmaz. Bayramın 2, 3 ve 4 üncü günleri ise her üç cemreye de yedişerden
yirmibir taş atılır. Böylece atılan taşların sayısı 70 olur. Ancak bayramın 4.
günü şafak sökmeden önce Minâ'dan ayrılanlara dördüncü günün taşlarım atmak
vâcib olmaz. Bu durumda atılan taş sayısı 49 olur. Hadis-i şeriften de
anlaşıldığı gibi Zilhiccenin 12. günü taşları attıktan sonra Minâ'yı terk
ederek Mekke'ye gitmekte herhangi bir sakınca yoktur. Buna ruhsat verilmiştir.
Bu ruhsatı terk etmekten dolayı da bir günah yoktur. Fakat bayramın dördüncü
günü de Minâ'da beklemek ve o gün cemrelere 21 taş atmak, daha faziletlidir.
Musannif Ebû Dâvûd bu hadisin sonuna ilâve ettiği talikte, metinde geçen
"hac hac, Arafat'ta vakfe yapmaktır" cümlesini Mihrân'ın
"hac" kelimesini iki defa tekrarlayarak rivayet ettiğini fakat Yahya
b. Saîd'in bu cümleyi rivayet ederken "hac" kelimesini sadece bir
kere söylediğini ifâde etmek istiyor.